Türkiye’nin dört bir yanında birbirinden güzel ve ilginç köyler bulunmaktadır. Ancak Taşkale, ülkemizin en dikkat çekici ve ilginç köylerinden biridir. Bu yazımda, Taşkale’nin eşsiz özellikleri, tarihi zenginlikleri ve kendine özgü atmosferi hakkında bilgi vereceğim.
Taşkale, doğal güzellikleri ve tarihi yapılarıyla ünlü olan Karaman iline bağlı bir köydür. 1914 yılı kayıtlarında Kızıllar adını taşıyan köy, bu adın komünizmi çağrıştırması gerekçesiyle 1952 yılında “Taşkale” adını aldı. Taşkale köyü, Türkiye’nin en ilginç köylerinden biridir ve ilgi çekici özellikleriyle dikkat çekmektedir.
Ayrıca, köyün tarihi ve kültürel değeri de oldukça büyüktür. İşte Taşkale’nin benzersiz özellikleri arasında yer alan önemli bir detay da, Türkiye’nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’ün kökeninin bu kasabadan geldiği düşünülmesidir. Araştırmalar, Atatürk’ün baba tarafının Karaman’dan göç ederek Makedonya’ya geldiğini ve daha sonra Selanik’e yerleştiğini ortaya koymaktadır. Bu nedenle, Taşkale köyü, Atatürk’ün ailesinin tarihinde önemli bir yere sahiptir.
Köyde bulunan mağaralar ve kaya oyukları, eski roma dönemlerde insanların burada yaşadığını göstermektedir.
Tahıl Ambarları
Taşkale köyünde, toplamda 352 adet tahıl ambarı bulunmaktadır. Bu ambarlar, köyün önemli bir özelliği olarak öne çıkmaktadır. En eski tahıl ambarının yaklaşık 1000-800 yıl önce yapıldığı tahmin edilmektedir. Bu ambarlar, farklı dönemlere ait yapılar olup bazıları Hristiyanlık döneminde, bazıları ise Selçuklu ve Osmanlı tarafından inşa edilmiştir.
Ambarlar, köydeki yüzeylere oyulmuş nişler ve sekemekler aracılığıyla üst katlara ulaşılmaktadır. Ayrıca, yük taşımacılığı için kullanılan makara sistemleriyle donatılmışlardır. Tahıl ambarları geniş bir alana yayılmış olup bazıları 40 metreye kadar yükseklikte yer almaktadır. Bu ambarlar, Toros Dağları’nın kuzey uzantısında bulunan yatay volkanik tabakalara oyulmuşlardır.
Taşkale köyündeki tahıl ambarları, hem tarihi birer eser niteliği taşımakta hem de yöre halkının tarım faaliyetlerinde kullanılan tahılları depolamak için önemli bir işlev görmektedir. Bu ambarlar, bölgenin tarımsal geçmişine ve stratejik önemine işaret etmektedir. Taşkale köyünün bu benzersiz tahıl ambarları, ziyaretçilerin ilgisini çekmekte ve köyün turistik değerine katkı sağlamaktadır.
Manazan Mağaraları
Taşkale köyünde yer alan mağaralar, içerisinde yüksek kil oranına sahip kireçtaşı arazide, tamamen insan eliyle oyulmuş beş katlı toplu meskenler olarak dikkat çekmektedir. İlk iki kat, birçok hücre şeklinde odacıktan oluşmuştur ve doğu-batı yönünde yer almaktadır. Bu konum, vadiyi doğudan ve batıdan kontrol edebilecek stratejik bir avantaja sahiptir. Diğer katlar ise ortada bulunan yüksek kaya kütlesi üzerinde yer alır ve sırasıyla Kum Kale, At Meydanı ve Ölüler Meydanı olarak adlandırılmıştır.
Mağaraların ön cephesi zaman içinde doğal olaylar nedeniyle tahrip olmuştur, bu yüzden günümüzde belirgin bir girişi bulunmamaktadır. Birinci katta, oyuntular şeklinde birçok mezar odası bulunmaktadır. Bu odalardan bazıları şapel olarak kullanılmıştır ve içerisinde geometrik şekillerin ve freskoların izleri bulunmaktadır.
En büyük şapel, doğu bölümünde yer almaktadır ve üstü beşik tonozlu bir yapıya sahiptir. Yamaçta yer alan güney cephesi ise doğal olaylar sonucu yıkılmıştır. Mağaraların oyulma tarihine dair kesin veriler bulunmamakla birlikte, bulunan küçük buluntular sayesinde mağaraların Bizans döneminde 6. ve 7. yüzyıllarda inşa edildiği ve yerleşildiği anlaşılmaktadır. Mağaraların hem güvenlik açısından hem de killi kireçtaşının ısı ve nemi sabit tutma özelliği nedeniyle oyulduğu ve kullanıldığı düşünülmektedir.
İncesu Mağarası
Taşkale köyünün merkezine 9 kilometre uzaklıkta, İncesu Deresi’nin doğu yamaçlarında konumlanmış bir doğa harikası bulunmaktadır. Bu doğa harikası, 1356 metre uzunluğa sahip olan ve içerisinde sarkıt, dikit ve traverten havuzları bulunan bir mağaradır. Mağara sistemi, Miyosen kireç taşlarında oluşmuş olup iki bağlantılı mağaradan oluşmaktadır. Mağaralar tamamen yatay bir yapıya sahip olup damlataş birikimi açısından son derece zengindir.
Mağara, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) tarafından fizibilitesi yapılarak aydınlatma ve yürüyüş yollarıyla donatılmıştır. 2013 yılında turizme açılmıştır. Bu şekilde ziyaretçiler, mağaranın büyüleyici güzelliklerini keşfedebilmektedirler. Mağaranın içinde yürüyüş yapmak için düzenlenen yollar ve doğru aydınlatma sistemi, ziyaretçilere rahat ve güvenli bir deneyim sunmaktadır.
Taşkale köyündeki bu doğal mağara, bölgenin turizm potansiyelini artıran ve doğa severlerin ilgisini çeken bir cazibe merkezi haline gelmiştir. Ziyaretçiler, mağaranın içerisindeki etkileyici doğal oluşumları ve ilginç damlataş birikimlerini keşfederken aynı zamanda doğanın büyüleyici güzelliklerini deneyimleme fırsatı bulmaktadırlar.
Taşkale, sadece tarihi ve mimari güzellikleriyle değil, aynı zamanda doğal güzellikleriyle de büyüleyicidir. Köy, vadi içerisinde çevrilidir ve muhteşem bir doğal manzaraya sahiptir. Doğa severler için harika bir seçenek sunmaktadır. Ayrıca, köydeki temiz havası ve huzurlu ortamıyla ziyaretçilere sakin bir kaçış imkanı sunmaktadır.
Taşkale, geleneksel yaşam tarzını korumayı başaran bir köydür. Köy halkı, tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır ve bu da köyün autentik atmosferini korumasına yardımcı olmaktadır. Köydeki yerel pazarlar, geleneksel el işi ürünlerini bulabileceğiniz.